Bugün eleştirmen Semih Gümüş'ün "Edebiyat ve Yeni Zamanların Kültürü" adlı kitabını aldım. İçindekiler kısmında, çevirmenlerle ilgili bir bölüm olduğunu gördüm. Haliyle ilgimi çekti ve okumaya buradan başladım. Semih Gümüş haklı olarak niteliksiz çevirilerin eserlerin değerini azalttığına dikkat çekmiş. Çeviri bir metnin kaliteli olması bir çok faktöre bağlı. Çevirmenin hem kaynak hem de hedef dile hakim olması gerekiyor. Ancak tüketim toplumları artık kitapları da çabuk tüketir oldu. Özellikle çok sayıda çeviri eserin yayımlandığı Türkiye'de, bir ayda çok sayıda kitap basılıyor. Her dışarı çıktığımda mutlaka bir kitapçıya uğruyorum ve her seferinde yeni kitaplarla karşılaşıyorum. Bu sevindirici bir gelişme aslında. Fakat hızın bir dezavantajı da, hata payını arttırması.
Bu yazdıklarımın başlıkla ne ilgili olduğunu merak etmiş olabilirsiniz:) Hemen açıklayayım. Bazı yayınevleri, çevirmenlerine süre konusunda baskı uygulayabiliyorlar. Hal böyle olunca, işin kalitesinin düşmesi kaçınılmaz. Çevirmenler bazen hiçbir sözlükte yer almayan argo bir terim veya yöresel bir yemek adıyla karşılaşıp, bunu araştırmak durumunda kalıyorlar.
Düşündüm de, internet olmasaydı, bu araştırmalar bu kadar hızlı yapılamazdı. Çevirmenin belki de tek bir sözcüğü araştırmak için birkaç kaynaktan yararlanması gerekirdi. İnternet çevirmenler için temkinli kullanılması ve her kaynağa itibar edilmemesi gereken, ama aynı zamanda da hayat kurtaran bir derya. Bilginin bu kadar ulaşılabilir olması, hızı da beraberinde getirdi. Artık kimsenin uzun süre beklemeye tahammülü yok. Ancak çevirmenler her ne kadar zamanla yarışsalar da, hız tuzağına düşmeyip, kaliteden ödün vermemeliler. İnterneti ise çok dikkatli kullanmak, bir terimin veya kavramın karşılığını farklı kaynaklara bakarak karşılaştırmak gerekiyor. Neyse ki güvenilir, çok kaliteli internet sözlükleri ve kaynakları da var. Ben internet olmadan çeviri yaptığımı düşünemiyorum. Çünkü bilgisayar ekranından koparak bir terimi normal sözlükte aramakla, ekranın köşesinde küçülttüğünüz sekmeden aramak bence çok farklı şeyler. Ben kova burcu bir teknoloji insanı olarak, işimi kolaylaştırdığı için interneti çok seviyorum:)
Düşündüm de, internet olmasaydı, bu araştırmalar bu kadar hızlı yapılamazdı. Çevirmenin belki de tek bir sözcüğü araştırmak için birkaç kaynaktan yararlanması gerekirdi. İnternet çevirmenler için temkinli kullanılması ve her kaynağa itibar edilmemesi gereken, ama aynı zamanda da hayat kurtaran bir derya. Bilginin bu kadar ulaşılabilir olması, hızı da beraberinde getirdi. Artık kimsenin uzun süre beklemeye tahammülü yok. Ancak çevirmenler her ne kadar zamanla yarışsalar da, hız tuzağına düşmeyip, kaliteden ödün vermemeliler. İnterneti ise çok dikkatli kullanmak, bir terimin veya kavramın karşılığını farklı kaynaklara bakarak karşılaştırmak gerekiyor. Neyse ki güvenilir, çok kaliteli internet sözlükleri ve kaynakları da var. Ben internet olmadan çeviri yaptığımı düşünemiyorum. Çünkü bilgisayar ekranından koparak bir terimi normal sözlükte aramakla, ekranın köşesinde küçülttüğünüz sekmeden aramak bence çok farklı şeyler. Ben kova burcu bir teknoloji insanı olarak, işimi kolaylaştırdığı için interneti çok seviyorum:)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder